سبزوار نیوز/ افت سالانه ۳۸ سانتی متر از چاه های سبزوار از مهمترین پیامدهای برداشت های بی ضابطه آب از منابع این شهرستان است که مشکلات زیادی را برای کشاورزان در طول سال های متمادی ایجاد کرد.
استحصالی ۵۹ میلیون مترمکعب، ۶۱۹ چشمه سار
با دبی استحصالی۶ میلیون و ۶۰۰ متر مکعب و ۶۲۰ حلقه چاه کشاورزی با دبی با
۱۲۷ میلیون لیتر مکعب آب درسال است. با این وجود برداشت های بی ضابطه در سال های
اخیر از منابع آبی، این شهرستان را با کسری ۳۹ میلیون متر مکعبی آب در سال های
اخیر روبه رو کرده است. با کاهش منابع آبی و پیامدهای ناشی از خشکسالی های متوالی
اهمیت مدیریت صحیح و بازنگری از برداشت آب و پرهیز از برداشت های بی رویه و بی
ضابطه در این شهرستان دوچندان شده است. در صورت بی توجهی به این موضوع در آینده
نزدیک شهرستان با مشکلاتی مانند نشست زمین و خشک شدن چاه ها روبه رو می شود.
* سیاست های گذشته دلیل
افزایش برداشت های غیر مجاز
دبیر اجرایی انجمن صنفی
کشاورزان سبزوار گفت: سیاست های غلط گذشته از مهمترین
دلایل افزایش برداشت های غیر مجاز در شهرستان است.
ابراهیم شکوهی افزود: در
گذشته بدون توجه به میزان آب موجود در دشت های شهرستان پروانه حفر چاه و بهره
برداری از منابع آب زیر زمینی صادر شده و کشاورزان برهمین اساس به کشت و زرع در
اراضی پرداخته اند.
وی اظهار کرد: ۹۰ درصد آب استحصالی از منابع زیرزمینی و
چاه های غیر مجاز در بخش کشاورزی مصرف می شود اما کشاورزان باعث ایجاد این کمبود
نبوده و بر اساس آنچه که مسئولان به عنوان منابع آب در اختیار آنها گذاشته اند،
اقدام به کشاورزی نموده اند.
وی گفت: در گذشته توجهی به میزان
برداشت آب در شهرستان صورت نگرفته و اکنون که کمبود آب جدی شده ، همه نگاه ها به
سوی بخش کشاورزی جلب شده است.
شکوهی افزود: شیوه های سنتی
آبیاری از دیگر دلایل افزایش مصرف آب و برداشت از منابع آب شهرستان است و این در
حالی است که کشاورزان به تنهایی بدون دریافت تسهیلات توان اجرای شیوه های نوین
آبیاری را ندارند.
نماینده کشاورزان سبزوار
اظهار کرد: هوشمند سازی چاه های مجاز بخش کشاورزی از اقدامات مثبت و مهم و یک
ضرورت برای کنترل مصرف و برداشت آب است، اما اجرای این طرح در مدت ۲ یا سه سال
برای کشاورزان سخت و آسیب زننده است.
وی گفت: کشاورزان از اجرای
طرح هوشمند سازی چاه های کشاورزی استقبال و حمایت می کنند، اما اجرای این طرح به
زمان نیاز دارد تا زیرساخت های لازم برای اجرای طرح های انتقال آب و آبیاری تحت
فشار ایجاد شود.
وی افزود: اگر چاه های غیر
مجاز شهرستان شناسایی و مسدود شوند از بسیاری برداشت های غیر مجاز جلوگیری خواهد
شد.
نماینده کشاورزان سبزواری
عنوان کرد: بخش مهمی از برداشت های بی ضابطه مربوط به وجود چاه های غیر مجازی است
که در طول سال های گذشته در شهرستان ایجاد شد که مسئولان باید نسبت به مسدود سازی
آنها اقدام کنند.
شکوهی گفت: براساس اعلام مسئولان
آمار دقیقی از تعداد، میزان دبی استحصالی و مدار چاه های غیر مجاز در شهرستان وجود
ندارد و این یک مشکل مهم برای بخش کشاورزی محسوب می شود.
**هوشمند سازی چاه های
مجاز اقدام مثبت دولت در کنترل برداشت آب
دبیر اجرایی انجمن صنفی
کشاورزان سبزوار گفت: هوشمند سازی چاه های مجاز بخش کشاورزی از اقدامات مثبت و مهم
دولت و یک ضرورت برای کنترل مصرف و برداشت آب است.
وی عنوان کرد: اما اجرای این
طرح در مدت زمان ۲ یا سه سال برای کشاورزان سخت و آسیب زننده است.
شکوهی گفت: کشاورزان از
اجرای طرح هوشمندسازی چاه های کشاورزی استقبال و حمایت می کند، اما اجرای این طرح نیازمند به زمان و ایجاد زیرساخت های لازم مانند اختصاص تسهیلات برای اجرای
طرح های انتقال آب و آبیاری تحت فشار است.
**حفر بی رویه چاه ها و برداشت
های بی ضابطه
مدیر جهاد کشاورزی سبزوار گفت: حفر بی رویه چاه ها و نبود مدیریت بر منابع
آبی در سال های گذشته سبب شد تا برداشت های بی ضابطه آب در شهرستان افزایش یابد.
منصور برغمدی ادامه داد:
جهاد کشاورزی در راستای هوشمندسازی چاه ها همکاری لازم با اداره امورناحیه آب
سبزوار دارد و در همین جهت روی چاه های کشاورزی موجود شهرستان کنتور هوشمند نصب شده
است.
وی عنوان کرد: همچنین با
همکاری کشاورزان و در جهت مصرف و بهینه سازی بهره برداری از منابع آبی از یک هزار و ۱۲ قنات موجود در
شهرستان ۳۰۰ کیلومتر در طول سال های گذشته احیا و مرمت شده است.
مدیرجهاد کشاورزی سبزوار
گفت: حدود ۵۵۰ کیلومتر طرح انتقال آب از محل چاه به اراضی، ۴۵۰ کیلومترکانال بتنی،
چهار هزار هکتار طرح آبیاری تحت فشار و ۴۰۰ هزار متر مکعب استخر ذخیره آب و ۲ بند
انحرافی با همکاری کشاورزان در شهرستان
اجرا شده است.
وی افزود: امسال نیز طرح
احیا و مرمت ۱۰ رشته قنات به طول پنج کیلومتر، ۱۴ کیلومتر طرح انتقال آب، سه
کیلومتر کانال بتنی، یک هزار و ۷۰۰ هکتار طرح آبیاری تحت فشار و ۶ هزار و ۵۰۰ متر
مکعب استخر ذخیره آب با اختصاص ۲۵ میلیارد ریال اجرا می شود.
وی گفت: توسعه کشت های
گلخانه ای در ۶ هکتار از اراضی شهرستان، توسعه کشت محصولات کم آب طلب مانند پسته،
زیتون، گل محمدی، زرشک و گیاهان دارویی و توسعه کشت های نشائی در ۴۶ هکتار از
اراضی شهرستان از برنامه این مدیریت برای بهره برداری از منابع آبی، هدر رفت آب و
برداشت های بی ضابطه است.
** هوشمند سازی و مسدود کردن
چاه های غیر مجاز
مدیر امور آب ناحیه سبزوار اظهارداشت: تنها راه برای جلوگیری از برداشت بی
ضابطه آب از چاه های شهرستان مسدود سازی چاه های غیر مجاز و هوشمند سازی چاه های
کشاورزی و صنعتی است.
محمد ثابتی در تصریح کرد: در
مدت ۲ سال گذشته ۶۲۰ چاه کشاورزی موجود در شهرستان با دبی استحصالی ۱۲۷ میلیون مترمکعب در سال هوشمندسازی شده است.
وی ادامه داد: مالکان چاه
های این ناحیه دارای کارت هوشمند سالانه هستند که با شارژ آن در طول سال از آب چاه
ها استفاده می کنند.
ثابتی مقدم اظهار کرد: از ۳۷
دشت استان خراسان رضوی ۶ دشت بحرانی در غرب استان و در حوزه ناحیه سبزوار قرار دارد که با افت
شدید آب های زیرزمینی مواجه هستند.
وی اضافه کرد: به طور متوسط
سالانه ۳۸ سانتی متر افت آب در چاه های موجود در دشت سبزوار به ثبت رسیده است که
براین اساس شهرستان ۳۹ میلیون مترمعکب مواجه است.
وی گفت: در جهت جلوگیری از
برداشت های بی ضابطه در ۲ سال گذشته از ۱۵۰ حلقه چاه غیر مجاز شناسایی شده در شهرستان
۱۱۰حلقه مسدود شده است.
ثابتی مقدم عنوان کرد: با
مسدود سازی این چاه ها بیش از ۱۱ میلیون مترمکعب صرفه جویی در مصرف آب در شهرستان
به ثبت رسیده است.
وی گفت: در مدت ۲ سال گذشته
نیز بیش از ۱۰ نشست شورای حفاظت از منابع آبی شهرستان با حضور مسئولان برگزار شده است
که اثر بسزایی در جلوگیری از برداشت های بی ضابطه از چاه ها و سایر منابع آبی
شهرستان داشت.
** اجرای طرح آزمایشی مراقبت
از منابع آبی در دشت سبزوار
معاون برنامه ریزی فرمانداری
سبزوار اظهارداشت: دشت سبزوار سال گذشته به همراه
۲ دشت دیگر این استان برای اجرای طرح آزمایشی احیا مشخص شده که در این راستا یک
میلیارد و ۷۰۰ میلیون ریال اعتبار جذب شد.
حسن پارسی پور افزود: در این
طرح مشاور از ۲ منظر جامعه شناسی و اجتماع محور موضوع کاهش مصرف منابع آبی و
جلوگیری از برداشت های بی ضابطه را مورد بررسی قرار می دهد.
وی ادامه داد: در این طرح کنترل برداشت از منابع آبی با کمک مردم و اهالی
روستاها انجام می شود.
وی گفت: در جهت اجرای طرح
تغییر الگو و شیوه کشت در شهرستان نیز تسهیلات ویژه به صورت نامحدود دراختیار
کشاورزان قرار می گیرد.
پارسی پور عنوان کرد: تنوع
سازی اشتغال روستایی با رویکرد اقتصاد مقاومتی از جمله اقداماتی است که منجر به
کاهش وابستگی روستائیان به کشاورزی و منجر به کاهش مصرف منابع آبی شهرستان می شود.
وی افزود: کنترل هوشمند و
مسدود سازی چاه های غیر مجاز هم از اقداماتی است که در جهت جلوگیری از اضافه برداشت
آب در سطح منطقه موثر است.
این سایت در قبال این مطالب مسؤلیتی ندارد.
